Sâm Dây Ngọc Linh Tumơrông - SP OCOP 4 Sao Kon Tum

Sâm dây là vị thuốc trong Đông y gọi là Đảng sâm, là loài dây leo, củ dùng làm thuốc bổ, người dân địa phương tại Komtum thường gọi là Hồng đảng sâm, ngoài ra, cây còn có nhiều tên gọi khác như cây đùi gà, co nha dòi, mằn rày cáy… Loại cây này thường phân bố ở độ cao 1100m so với mực nước biển. Đây là loài cây thân thảo sống lâu năm, mọc leo hay bò bằng thân quấn, phân nhánh nhiều. phía dưới hơi có lông, phía ngọn nhẵn. Cây ưa ẩm, ưa sáng và có thể hơi chịu bóng, thường mọc tập trung chủ yếu ở các vùng nương rẫy cũ, ven rừng, đặc biệt là loại hình rừng núi đá vôi sau khi đã bị khai phá để lấy đất canh tác.

Theo Đông y, Sâm dây ngọc linh có vị ngọt hơi đắng, tính ấm, vào 2 kinh Tỳ và Phế, tác dụng làm mạnh tỳ vị, bổ phế khí, cầm ho, thường được dùng làm thuốc bổ, chữa ho do yếu phổi, tiêu chảy do chức năng tiêu hóa suy nhược, trẻ nhỏ cam tích, sản phụ thiếu sữa… Ngoài sử dụng rễ làm thuốc, củ, ngọn và lá non cũng có thể dùng làm rau, chế biến các món ăn đều được.

Sâm Dây Ngọc Linh được biết đến là một dược liệu trong thuốc nam và được người dân dùng từ rất lâu. Sâm dây ngọc linh có tác dụng bồi bổ, tăng cường sức khỏe, phòng ngừa và chữa trị nhiều căn bệnh cực kỳ tốt. Đây là một vị thuốc có mặt trong nhiều thang thuốc bổ và cũng dùng để phối hợp với một số loại thảo dược khác để chữa bệnh thiếu máu, suy nhược, ho…

Sâm Dây rừng Ngọc Linh hay còn có tên thường gọi khác là Đảng Sâm, là một loại cây sống lâu năm ở khu vực Đông Bắc Châu Á, thường mọc trong các cánh rừng thưa dưới những cây to. Đây là một dược liệu quý không thể thiếu trong những thang thuốc “Thập toàn đại bổ” đã được nhiều lương y tin dùng suốt hàng nghìn năm qua.

Sâm dây loại tốt có thân ngắn, cứng và to sần sùi, có màu nâu sậm giống như màu cánh gián, có đặc tính trị bệnh cao, tác dụng kích thích hệ miễn dịch, bổ toàn thân, giúp cơ thể tăng sản xuất hồng cầu, giảm bạch cầu… Ở Kon Tum, sâm dây ngọc linh được xem như một dược liệu phổ biến, là báu vật trong nhà dùng để tiếp khách quý trong những dịp lễ, tết. Rượu sâm dây kon tum rất ngon và thơm, mang vị ngọt dịu nhẹ và không có tác dụng phụ như một số dược liệu khác.

Người ta thường dùng rễ cây phơi hoặc sấy khô, thân được dùng để ngâm rượu cũng rất tốt cho sức khỏe. Thời điểm thu hoạch Sâm Dây Ngọc Linh Kon Tum là vào những tháng đầu mùa thu, đào lấy rễ và thân, rửa sạch, phơi khô và hút chân không để bảo quản được lâu ngày.

Đặc điểm sản phẩm 

• Chủng loại: Sâm dây Kon Tum khô
•  Màu sắc:Màu vàng nhạt
• Hình dạng: Hình trụ dài, bên ngoài nhăn nheo khi khô
• Nguồn gốc: Kon Tum
• Quy cách đóng gói: Hút chân không 1kg/túi.
• Thành phần sâm dây kon Tum
• Tên gọi khác: Hồng đẳng sâm,Mộc đẳng sâm,Sâm núi
• Tên khoa học: Codonopsis pilosula
• Họ: Campanumoea pilosula (Hoa chuông).

Củ Sâm dây Kon Tum chứa nhiều thành phần hoạt chất quý không thua kém nhân sâm:

• Các nguyên tố vô cơ.
• Các axit amin
• Các nguyên tố vi lượng.
• Codonolactone,
• Alkaloids,sterol,
• Codonopsine,
• Adonopsis pilosula
• Polysaccharides
• Saponin.
• Ngoài ra còn có chất xơ, protein, glucid, caroten, glucosid sentellarin và vết alcaloid, vitamin C, tinh dầu, chất béo.
• Các thành phần phụ gồm: Tinh dầu, Glucosid Sentellarin, chất khoáng, các nguyên tố vô cơ, các nguyên tố vi lượng, giúp bồi bổ năng lượng, hồi phục cơ thể cho bệnh nhân nhanh chóng.

Sâm Dây Ngọc Linh trông như thế nào?

• Sâm Dây Ngọc Linh là dạng cây thân leo hoặc bò, thuộc loại rễ sinh củ, có tuổi thọ cao, được phân nhánh, có chiều dài tầm 2-4m.
• Có phần thân hình trụ dài, phía dưới có lông mịn, phía trên thì nhẵn, màu vàng hơi nhạt.
• Phần lá mỏng được mọc đối xứng hình trứng, hoặc hình trái tim, màu xanh lá nhạt, mặt dưới được bao phủ bởi phần lông nhu màu trắng
• Đối với Sâm tươi, củ nhìn ốm, dài, mềm, mọc riêng lẻ. Sâm khi đã sấy khô sẽ có màu nâu sậm, hơi quắt lại, có vị ngọt, tính ấm.

Khu vực phân bố Sâm Dây

Trong tự nhiên, Sâm Dây Ngọc Linh không những phổ biến tại Việt Nam mà còn được tìm thấy ở nhiều nơi trên thế giới như: tỉnh Sơn Tây-Trung Quốc, Cordonklokke-Na Uy, Snerleklokke-Đan Mạch, Fattigmans-Thụy Điển, Ấn Độ, Triều Tiên….

Ở nước ta bạn có thể tìm thấy Sâm Dây Ngọc Linh được phân bố ở các tỉnh miền núi phía Bắc như: Hà Giang, Sơn La, Yên Bái, Tuyên Quang, tại tỉnh Lâm Đồng: Đức Trọng, Cao nguyên Langbiang, các vùng lân cận chân núi Ngọc Linh.

Thu hái và chế biến

Thông thường, để thu hái được Sâm Dây, đồng bào người Xê Đăng sẽ phải chờ quãng thời gian dài từ khi ra hoa đến khi ra quả từ tháng 5 – tháng 9 có khi kéo dài đến tháng 12 tùy khu vực. Mãi đến mùa xuân hoặc đầu mùa mưa, từ gốc mới bắt đầu mọc lên 1 – 2 chồi sinh trưởng.

Tác Dụng Của Sâm Dây Ngọc Linh

• Tăng cường sức đề kháng, thanh lọc cơ thể
• Giải độc, tăng cường khí huyết
• Hỗ trợ tiêu hóa, giúp ngon miệng trong bữa ăn, cải thiện giấc ngủ
• Nâng cao thị lực, trí não minh mẫn
• Giảm căng thẳng, mệt mỏi, chống nhược sức do lao động liên tục kéo dài, điều hòa huyết áp, giảm cholesterol, tăng khả năng sinh sản hồng cầu.
• Chống lão hóa, giúp da hồng hào
• Tốt cho người bị yếu sinh lý, cơ thể suy nhược
• Hỗ trợ phục hồi sức khỏe nhanh sau phẫu thuật, giúp điều trị tiểu đường
• Chống stress tâm lý, vật lý và trầm cảm
• Tăng cường chức năng gan, bảo vệ tế bào gan
• Điều hòa hoạt động tim mạch
• Ngăn ngừa ung thư và hỗ trợ điều trị ung thư
• Ngoài ra, Sâm Dây Ngọc Linh còn có những đặc tính ưu việt như
• Không có độc tính khi sử dụng liên tục dài ngày
• Phù hợp với mọi lứa tuổi từ trẻ em cho đến người già.

Cách Sử Dụng Sâm Dây Ngọc Linh

Để sử dụng sâm dây Ngọc Linh hiệu quả thì sau đây Sản Phẩm Gia Truyền xin hướng dẫn các bạn 2 cách đó là: sắc nước để uống và sâm dây ngâm rượu. Đây là 2 cách dùng phổ biến được nhiều người dùng hiệu quả nhất.

Sắc nước:

• Liều lượng là 30 – 40g sâm dây nấu với 2 lít nước. Ta dùng dao cắt sâm dây thành từng khúc khoảng bằng 2 đốt ngón tay, sau đó rửa sạch và cho vào nối nấu sôi khoảng 5 phút, để bớt nóng rồi uống.
• Nước sâm dây có mùi thơm, màu vàng, ngọt mát, uống có vị sâm.

Ngâm rượu sâm dây:

Sâm Dây ngâm rượu thường người ta có 2 cách đó là ngâm Sâm Dây tươi và ngâm sâm dây khô:

• Ngâm rượu sâm dây tươi: Cứ 1kg sâm tươi ngâm với 5 lít rượu ngon (trên 40 độ), trong vòng 8 tuần thì có thể uống được. Dùng các loại bình thủy tinh chuyên để ngâm rượu cho đẹp mắt, đặc biệt dùng các loại bình ngâm rượu sâm Hàn Quốc thì tuyệt với.
• Ngâm rượu sâm dây khô: Cứ 1kg sâm dây khô ta sẽ ngâm với 10 lít rượu ngon( trên 40 độ) trong vòng 6 tuần là uống được. Nên ngâm rượu trong bình thủy tinh hoặc chum sành thì sẽ cho rượu ngon nhất.
• Rượu Sâm Dây Ngọc Linh có mùi thơm nồng, màu vàng cánh gián rất đẹp, khi thưởng thức ta sẽ thấy có vị ngọt của sâm. Mỗi ngày dùng khoảng 2 lần, mỗi lần 100ml rất tốt cho sức khỏe.

• Sâm dây ngâm rượu là một bài thuốc bồi bổ cho sức khỏe nam giới sử dụng hàng ngày. Rượu sâm dây sẽ ngon hơn khi các bạn uống chúng trong bữa cơm gia đình. Nên nhớ dùng với liều lượng vừa phải.

Ngoài ra, có thể dùng sâm dây để nấu các món ăn: Hầm vịt, gà có công dụng dụng như một vị thuốc bồi bổ giúp chữa bệnh cảm cúm, phong hàn, hồi phục sức khoẻ sau khi bệnh.

Lưu ý: Trước khi ngâm chúng ta nên rửa sạch sâm dây để có bình rượu đẹp mắt và không lẫn tạp chất. Dùng các loại rượu gạo tốt nhất để ngâm, tránh dùng các loại rượu dùng men tàu sẽ ảnh hưởng xấu đến chất lượng bình rượu sâm dây của bạn.

TVC giới thiệu Sâm Ngọc Linh Tumơrông

Những Lưu Ý Khi Sử Dụng Sâm Dây Ngọc Linh

• Tránh dùng đồ kim loại để sắc hoặc ngâm sâm dây
• Nên sử dụng sâm dây đúng liều lượng chỉ định, không được quá lạm dụng
• Không được uống trà trong quá trình sử dụng sâm vì sẽ làm mất tác dụng của sâm dây ngọc linh
• Không được ăn đồ hải sản và củ cải sau khi dùng sâm vì sâm dây đại bổ khí, còn hải sản và củ cải đại hạ khí, hai thứ sẽ triệt tiêu lẫn nhau, gây hại cho người sử dụng
• Người bị cao huyết áp, đầy bụng, chướng bụng, đau bụng, phụ nữ mang thai không được dùng sâm dây.