Cao nguyên đá Hà Giang từ lâu đã trở thành một điểm dừng chân với nhiều khách du lịch. Du lịch Hà Giang đưa du khách đến với quang cảnh ấn tượng những dãy núi đá tai mèo sắc nhọn, những đỉnh núi cao gắn liền với con đường quanh co uốn lượn. Thêm vào đó còn có hàng loạt địa danh nổi tiếng như Cổng trời Quản Bạ, Núi Đôi cô tiên, Dinh thự họ Vương luôn chinh phục khách xa gần. Không những thế, cao nguyên đá Hà Giang còn có những mùa cây trái bạt ngàn, từ mận, đào và hấp dẫn đặc biệt là mùa lê chín.
Độ tháng 10, ai lên Hà Giang, đều không quên mang một ít lê về như đặc sản Hà Giang làm quà cho chuyến đi của mình. Có lẽ với những người từng một lần được thưởng thức vị lê nơi cao nguyên đá, thì không thể nào quên được hương vị đặc biệt của loại quả này. Đó là vị chua chua, pha chút chát thanh nhẹ, càng ăn lại càng ghiền. Lê ở núi đá Hà Giang có hai loại, một loại quả tròn hoặc quả dẹt với vỏ màu vàng xanh bắt mắt, còn một loại có vỏ màu nâu mà người dân nơi đây hay gọi là quả mắc cọoc với vị chát nhẹ. Bên cạnh hai loại lê tự nhiên thì hiện nay về Hà Giang du khách còn bắt gặp những mô hình trồng lê Đài Loan khá nhiều, loại này thì cho những quả mịn, mỏng, vỏ màu vàng, ăn ngọt và thơm hơn.
Là vùng núi cao có khí hậu cũng như thổ nhưỡng thích hợp nên lê ở đây rất phát triển. Cứ độ tháng 3, tháng 4 là lê ra hoa, đến tháng 9, tháng 10 là vào mùa quả chín. Lên Hà Giang những ngày này nhiều du khách thường tìm đến các vườn lê để ngắm nhìn một mùa lê chín vàng nhạt, hoặc nâu sậm. Và tất nhiên, họ tìm đến đây để thưởng thức loại quả ngọt với nhiều công dụng rất tốt cho sức khỏe.
Đầu tháng 9, mùa lê đường Đồng Văn, Hà Giang bước vào những ngày gần cuối vụ nên lê chín ngọt hơn, vỏ mỏng, ăn tứa nước, để tủ lạnh mát lịm thơm ngon nên rất thu hút và nội trợ mua cả thùng về ăn. Đây là loại lê quả to, ăn rất đã miệng vì ngọt. Thời điểm này gần cuối vụ nên lê chín ngọt hơn, vỏ mỏng, ăn tứa nước, để tủ lạnh mát lịm.
Giống Lê Đường Xanh HTX Po Mỷ chỉ trồng được trên vùng núi cao khí hậu mát mẻ nên đảm bảo quả chín già tự nhiên, không có hóa chất hay chất bảo quản nên rất an toàn. Ngoài ra, lê chuẩn Hà Giang khi quả chính có vỏ xanh hanh vàng nhẹ, cầm chắc tay. Thịt của lê trắng mịn, thơm ngon, ăn rất giòn.
Dù là trẻ em hay người lớn, thì ai ai cũng đều thích. Cái vị giòn ngọt của lê Hà Giang tạo nên cảm giác thích thú cho người ăn. Tuy nhiên, bạn đã biết cách chọn được lê Hà Giang hay chưa? Tác dụng của quả lê thế nào? Cùng chúng tôi tìm hiểu thêm nhé!
Cách chọn Lê Hà Giang ngon
Lê Hà Giang là loại trái cây được trồng nhiều ở phía bắc nước ta như Hà Giang, Lào Cai… Quả lê chứa hàm lượng dinh dưỡng cao, có tác dụng giải nhiệt tốt cho sức khoẻ. Quả lê Hà Giang có kích thước rất lớn, da xù xì, mọng nước và có vị ngọt mát đặc trưng không thể lẫn với lê Trung Quốc.
- Lê Hà Giang khi chín có vỏ xanh hơi vàng nhẹ, cầm nặng tay. Thịt của lê trắng mịn, thơm ngon, ăn rất giòn.
- Quả lê Hà Giang ngon là quả có vỏ sần sùi, hơi ngả vàng nhưng không bóng đẹp mà có các vết như bị nám, những quả này sẽ rất ngọt, ăn giòn và thơm.
- Mùa lê Hà Giang chỉ kéo dài 2 tháng một năm, từ thàng 7 đến tháng 9, thế nên bạn chỉ có thể mua được loại quả này vào đúng thời gian này thôi nhé.
- Giống lê của đồng bào được trồng ở các vùng núi, khi hậu mát mẻ quanh năm nên có chất lượng rất cao, không hề sử dụng hoá chất nên ăn rất an toàn.
Những công dụng của quả lê với sức khỏe
- Quả lê rất giàu chất dinh dưỡng: Cứ 100g lê có 86,5g nước, 0,1g chất béo, 0,2g protein, 11g carbohydrat, 1,6g xơ, 14mg canxi, 13mg phospho, 0,5mg sắt, 0,2mg vitamin PP, các vitamin nhóm P, C, betacaroten, 1mg axít folic. So với các thức ăn thực vật, lê là loại có nhiều chất xơ có vai trò quan trọng trong tiêu hóa và chuyển hóa.
- Giảm cholesterol: Lê chứa pectin có vai trò quan trọng trong việc làm giảm các cholesterol trong cơ thể. Sử dụng nước ép của quả lê sẽ mang lại những lợi ích vô cùng tốt cho cơ thể bạn.
- Làm giảm sốt: Đây là một trong những lợi ích tuyệt vời của lê. Nếu bị sốt, bạn có thể sử dụng nước ép quả lê, điều này sẽ giúp cơ thể bạn bớt nóng và triệu chứng bệnh sốt sẽ không còn.
- Tốt cho ruột già: Lê chứa rất nhiều vitamin và chất xơ, rất có lợi cho hệ thống tiêu hóa của bạn.
- Cung cấp năng lượng: Nước ép của quả lê cung cấp cho bạn năng lượng chứa glucose. Đây là một trong những lợi ích sức khỏe của quả lê giúp cơ thể bạn có đủ năng lượng trong cả ngày.
- Ngăn ngừa táo bón: Quả lê cũng giống như thuốc nhuận tràng. Nếu bạn sử dụng lê thường xuyên, chứng táo bón của bạn sẽ không bao giờ còn.
- Kháng viêm: những người bị viêm như viêm khớp có thể sử dụng quả lê. Trong lê có hợp chất chống viêm giúp đẩy lùi những cơn đau và điều trị viêm hiệu quả.
- Huyết áp: Ăn lê thường xuyên giúp bạn điều trị được chứng cao huyết áp. Trong lê có chứa glutathione là một chất chống oxy hóa giúp bạn duy trì mức huyết áp ổn định.
- Ngăn ngừa loãng xương: Trong lê có chứa các boron, rất tốt cho việc chuyển hóa canxi trong cơ thể, giúp bạn có mật độ xương rắn chắc.
- Tốt cho hệ miễn dịch: Sử dụng lê thường xuyên sẽ giúp bạn tăng cường hệ miễn dịch. Trong lê có chứa immunity, chất này khi vào cơ thể sẽ giúp hệ miễn dịch của bạn làm việc hiệu quả.
Lê được khuyên dùng mỗi ngày vì rất tốt cho sức khỏe, cụ thể:
- Bổ sung chất xơ: Bạn có thể được bổ sung chất xơ với hàm lượng từ 25-30g nếu dùng hằng ngày và kiểm soát lượng đường trong máu.
- Phòng ngừa viêm nhiễm: Các chất trong lê có tác dụng chống viêm, giảm đau và viêm khớp.
- Tăng cường hệ miễn dịch: Lê có hàm lượng vitamin như B2, B3, B6, C và các khoáng chất như canxi, folate, magie, đồng và mangan; góp phần tăng cường hệ thống miễn dịch của cơ thể. Vitamin C duy trì quá trình trao đổi chất, ngăn đột biến tế bào từ đó bảo vệ ADN cơ thể.
Sau đây là một số bài thuốc có dùng lê
- Lê ép hoặc xay: Uống tươi nguyên chất hoặc cho thêm đường hoặc sữa. Lê phải gọt vỏ, bỏ lõi. Để giải khát, chữa khô miệng, họng, ho khản tiếng.
- Cao lê: Lấy 1,5kg lê bỏ lõi và hạt, ninh nhừ, cho mật ong lượng vừa phải, trộn đều, đánh nhuyễn. Cho vào lọ ăn dần. Mỗi lần 2 thìa cà phê hòa vào nước sôi. Có thể dùng khi bị ho đờm lẫn máu, họng khô, khản tiếng.
- Lê - gừng: Có thể đơn giản hóa công thức trên, chỉ có lê, gừng, mật ong, cách dùng như trên. Chữa ho có đờm đặc vàng.
- Nước lê - ngó sen: Lê 500g gọt vỏ bỏ hạt, vắt lấy nước. Ngó sen 500g bỏ đốt, lọc vỏ, thái vụn vắt lấy nước. Trộn 2 thứ với nhau, uống thay nước, chữa ho khan, họng khô khát.
- Lê - la hán: Lê 1 quả, la hán 1/2 quả thái nhỏ sắc lấy nước uống. Có thể dùng thường xuyên đối với các ca sĩ, thầy cô giáo, người có âm hư nội nhiệt.
- Lê - củ cải: Lê 1kg (bỏ hạt), củ cải trắng 1kg, gừng sống 250g, sữa đặc 250g, mật ong 250g. Cả lê, củ cải, gừng vắt nước riêng từng thứ, cho nước củ cải vào nồi nấu sôi mạnh rồi dịu xuống cho chín nhừ sền sệt như keo thì cho nước gừng, sữa nóng, mật ong khuấy đều, đun tiếp nhỏ lửa cho đến khi sôi thì bắc ra, để nguội cho vào bình. Thích hợp với chứng phế âm hư nhược, sốt về chiều, ho kéo dài, đờm ít và đặc, táo bón, tiểu tiện vàng và ít, suy nhược.
- Lê - trần bì: 2 quả lê ép lấy nước sắc với 20g vỏ quýt khô lâu năm. Uống chữa ho khản tiếng, viêm họng mạn.
- Lê - bách hợp: Lê 1 quả to, bách hợp 10 - 15g đều thái nhỏ, đường phèn vừa đủ. Tất cả đun sôi kỹ, ăn cái uống nước. Công thức này đơn giản, người xưa vẫn dùng trong trường hợp lao phổi thuộc âm hư (sốt nhẹ về chiều, má đỏ, ra mồ hôi, ho tức ngực, mạch vi).
- Lê - hoa hồng - ngân nhĩ: Lê 2 quả, hoa hồng bạch 3 bông, ngân nhĩ 50g, bối mẫu 5g, đường phèn 100g. Lê thái miếng, hoa hồng rửa sạch, ngân nhĩ ngâm mềm, bối mẫu ngâm giấm. Cho nước nấu lê, ngân nhĩ, bối mẫu đường phèn trong 1/2 giờ. Sau đó cho hoa hồng nấu thêm chút nữa. Chủ trị phế hư, ho khan, khó thở, đoản hơi.
- Lê - củ ấu: Nước lê, nước củ ấu, nước rễ cỏ tranh, nước ngó sen, nước đại mạch. Nấu lên uống nóng hoặc nguội. Tiêu đờm, thông đại tiện.
- Lê - xuyên bối: Lê gọt vỏ bỏ hạt, cắt núm, khoét bỏ lõi, cho 10g, bột xuyên bối mẫu, đường phèn 30g cho vào trong lê. Hấp ăn trong 1 - 2 lần sáng tối. Ho kéo dài, khan hoặc đờm đặc.
- Mứt lê thập cẩm: Lê 20 quả, ngó sen 1kg, cà rốt 1kg, mạch môn 100g, sinh địa 100g, rễ cỏ tranh 100g, mật ong 250g, mạch nha 150g, gừng tươi 50g. Luộc kỹ mạch môn, sinh địa, rễ cỏ tranh, lấy nước bỏ bã, lê bỏ vỏ hạt, ngó sen, cà rốt, gừng tươi giã vắt lấy nước. Tất cả trộn quấy đều cô đặc cho mật ong, mạch nha vào, cô quánh cho vào lọ dùng dần. Ngày sáng tối ngậm lần một thìa. Trị ho lao, đờm có máu, sốt về chiều, thổ huyết, ho lâu ngày mất tiếng...
- Lê đường phèn: Cắt ngang phần núm, khoét bỏ lõi hột, cho mật ong hoặc đường phèn vào rồi chưng cách thủy chín, ăn cái uống nước. Dùng trường hợp “háo phổi” ho khan do phế nhiệt, phụ nữ có thai hay bị nôn.
- Lê - đậu đen: Chọn trái lê to, cắt nắp, khoét bỏ hạt nhồi đầy đậu đen (đã ngâm mềm), đường phèn đậy nắp, om nhừ. Ăn tiêu đờm, hết ho hen khó thở.
- Lê - sa - sâm - hạnh: Vỏ lê 15g, hạnh nhân 5g, sa sâm 5g, lá dâu 10g, đường phèn 10g. Cho tất cả vào nồi nấu sắc lấy nước bỏ bã. Uống ngày 1 thang thay trà. Thường dùng chữa viêm phế quản (hạnh nhân bỏ mầm, vỏ lụa).
- Lê - mía: Vỏ lê 10g, vỏ mía 15g. Sắc kỹ uống thay nước hằng ngày. Chữa viêm họng mạn.
- Cháo lê: Lê 3 - 5 quả, gạo 60g. Lê thái nhỏ ép lấy nước cho vào cháo đã nấu nhừ, đánh đều, đun sôi lại. Ăn nóng, nếu nhiều nước lê, thêm nước đủ nấu cháo từ đầu. Chữa ho, suy nhược ở trẻ em, người già.
- Lê - phổi heo: Phổi heo 250g thái nhỏ, lê 1 quả to bỏ hột, bối mẫu 10g cho vào nồi với nước vừa đủ. Nấu sôi rồi để lửa nhỏ 2 tiếng. Cho gia vị ăn nóng. Bổ phế trị ho, tiêu đờm cầm máu. Thích hợp người bị âm hư phế táo, nổi mụn, nổi hạch.
- Lê thịt ngỗng: Thịt ngỗng (bỏ mỡ, da, chặt miếng) 250g, lê (loại to) 1 trái, bỏ hạt, bắc hạnh nhân 10g, bách hợp 30g. Tất cả cho vào nồi thêm nước vừa đủ, nấu sôi rồi lửa nhỏ, sôi tiếp 1 tiếng. Cho gia vị ăn nóng. Công dụng bổ hư, chữa ho kéo dài, viêm phế quản, nhuận phế, hóa đàm, trị ho có đờm lẫn máu lâu khỏi (hạnh nhân bỏ mầm, vỏ lụa).
- Thường xuyên ăn lê phòng chữa được chứng hay mệt, sưng đau họng, lợi, lưỡi, đi tiểu vàng, táo bón, mắt sưng đỏ, phòng chữa bệnh tăng huyết áp thể can thượng cang hoặc hỏa thượng viêm...
- Thận trọng: lê có tính hàn nên người bị bệnh đau bụng lạnh, đi lỏng không nên dùng; không ăn lê dập nát để tránh mắc bệnh đường ruột.
Hãy làm một chuyến hành trình đến cao nguyên đá để trải qua những cung bậc cảm xúc ở những con đường uốn lượn, qua những ruộng bậc thang, thăm một vài phiên chợ sầm uất, uống them chén rượu ngô Hà Giang cay nồng. Và nếu là tháng 9, tháng 10 đừng quên đến thôn Lũng Cẩm, xã Sủng Là, huyện Đồng Văn để tận hưởng một mùa lê chín bạt ngàn và mang theo ít lê – Đặc sản Hà Giang làm quà thoảng hương thơm ngọt lành bạn nhé.
Thêm đánh giá