Cá Rô Phi Gác Bếp HTX Po Mỷ - SP OCOP 3 Sao Hà Giang

Cá Gác Bếp hay còn gọi là cá hun khói là một trong những sản phẩm khá mới và độc đáo của đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống tại vùng Tây Bắc Việt Nam. Cá hun khói là món đặc sản khá độc và lạ của vùng Cao Nguyên Đá. Món cá nướng hẳn không còn gì xa lạ với nhiều người yêu thích đặc sản nơi đây, tuy nhiên món cá hun khói chắc chưa được nhiều người biết đến. Món cá hun khói thơm mùi hạt mắc khén, hạt dổi, có vị cay đặc trưng của các loại gia vị, thịt các chắc, thơm ngon, không có mùi tanh của cá, quyện với mùi khói bếp làm nên một món ăn vô cùng độc đáo và ấn tượng. Các Loại cá gác bếp cá chép cá Trắm, cá rô phi, cá trôi...

Cá gác bếp hay còn gọi là cá sấy là một trong những sản phẩm độc đáo của đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống tại vùng Cao Nguyên Đá. Cá Rô Phi Gác Bếp HTX Po Mỷ thơm mùi hạt mắc khén, hạt dổi, có vị cay đặc trưng của các loại gia vị, thịt cá chắc, thơm ngon, không có mùi tanh, quyện với mùi khói bếp làm nên một món ăn vô cùng độc đáo và ấn tượng.

Nguồn dinh dưỡng từ món cá gác bếp

• Cá gác bếp là một trong số những món ăn mang đến giá trị dinh dưỡng cao cho người sử dụng.
• Giúp giảm lượng cholesterol trong máu: Omega-3 có trong thịt cá giúp hỗ trợ tối ưu hoạt động của não và các cơ quan khác trong cơ thể. Omega-3 giúp giảm các bệnh liên quan đến tim mạch và giảm cholesterol cao trong máu
• Tăng cường sức khỏe tim mạch nhờ ăn cá: Việc ăn cá thường xuyên có thể giúp ngăn ngừa hai trong số các căn bệnh nguy hiểm phổ biến nhất hay gặp ở người cao tuổi là đau tim và đột quỵ.
• Ăn cá giúp cải thiện thị lực: Người lớn tuổi thường bị thoái hóa điểm vàng, một căn bệnh gây suy giảm thị lực. Lượng axit béo omega-3 có trong cá có thể làm giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh này.
• Giảm nguy cơ mắc các bệnh ung thư đường tiêu hóa: Người thường xuyên ăn cá có thể làm giảm nguy cơ mắc một số bệnh ung thư đường tiêu hóa, chẳng hạn như ung thư vòm họng, ung thư ruột kết và ung thư tuyến tụy.
• Giúp mang lại sức sống cho làn da của bạn: Cá có chứa các thành phần như omega-3, vitamin A, vitamin B và protein cũng giúp da bạn trở lên đàn hồi và căng hơn, đem lại vể đẹp tuổi 18 cho bạn.

Món cá gác bếp là một trong hững món ẩm thực khá ấn tượng, với người Thái, cá là một trong những món ăn rất phổ biến như: Cá nướng, cá nấu măng chua, cá nấu rau tầm bóp còn món cá gác bếp thì mới có cách đây chưa quá lâu.

Quá trình tẩm ướp cá gác bếp

• Để có được hương vị đặc trưng, các loại gia vị bao gồm: hạt mắc khén, hạt dổi rừng, muối, ớt
• Các loại gia vị được băm nhuyễn và trộn đều, sau đó thao đều gia vị tẩm ướp vào toàn bộ phần trong và ngoài của cá dùng làm món cá treo gác bếp
• Sau khi hoàn tất công đoạn tẩm ướp, cá được để một thời gian nhất định để gia vị ngấm vào thịt cá.

Công đoạn Gác bếp

• Khi cá đã ngấm các loại gia vị, công đoạn chế biến tiếp theo là cá sẽ được treo lên móc và đem sấy khô.
• Khâu hun khói, sấy khô cá trên gác bếp là khâu quan trọng đòi hỏi người làm phải có kinh nghiệm và tính cẩn thận cao để có được món cá  gác bếp có hương vị đặc trưng.
• Để có món cá treo gác bếp Hà Giang thơm ngon, có hương vị riêng, độc đáo, củi dùng hun cá phải là loại củi được lấy trên núi đá hoặc bã mía khô. 
• Khi sấy cá, lửa không được quá to, lượng khói cũng phải vừa đủ, không quá nhiều sẽ làm cho mùi vị của món cá gác bếp không giữ được hương thơm đặc trưng. 

Quá trình hun cá, sấy khô cá phải được thực hiện liên tục nên việc giữ cho ngọn lửa phải được chú ý, người chế biến phải thức qua đêm để trông bếp lửa là điều đương nhiên. Đây cũng chính là điều làm nên nét riêng biệt đối với món cá gác bếp, làm nên sự khác biệt trong nghệ thuật ẩm thực nơi đây.

Bảo quản và cách sử dụng

• Bảo quản: Trong ngăn đá của tủ lạnh, nhiệt độ <0 độ C 
• Cách sử dụng: Làm nóng cá bằng lò Vi Sóng, hoặc nướng qua trên than hoa.

Cá được chọn để làm cá gác bếp thường là cá chép bởi loại cá này có nhiều thịt, không có nhiều xương dăm, thịt lại săn chắc nên sẽ cho thành phẩm đẹp mắt và vị ngon. Với món cá gác bếp này, bà con đồng bào chế biến cũng tương tự như làm thịt gác bếp… Món ăn cũng được tẩm ướp với nhiều loại gia vị đặc trưng của rừng như hạt Mắc Khén, hạt dổi, ớt, muối sau đó sử dụng nhiệt từ lửa để làm khô cá.

Vì thế món cá gác bếp mang mùi thơm nồng nàn, hương vị đặc trưng như đúng với các món đặc sản vùng núi nơi đây. Vị ngọt từ thịt cá hòa quyện trong các mùi thơm của các loại gia vị khiến món cá không còn mùi tanh lại vô cùng lạ miệng.

Cách làm cá gác bếp ngon

Để làm ra được món cá gác bếp thơm ngon bạn cần thực hiện một cách tỉ mỉ, cẩn thận ở từng công đoạn. Dưới đây là hướng dẫn từng bước thực hiện cách làm cá gác bếp.

Bước 1: Lựa Chọn Nguyên Liệu Và Sơ Chế

Cá được chọn cho món ăn này phải là cá có cân nặng từ 1 tới 1.5kg, thịt chắc, ít xương dăm, không nên chọn cá quá to sẽ khó chín. Nên chọn cá chép, vì là loại cá có nhiều thịt và thịt cá có độ thơm nên khi chế biến thành món cá gác bếp sẽ đảm bảo được mùi vị của cá so với các loại cá khác.

Bên cạnh cá thì gia vị cũng là yếu tố quan trọng làm nên hương vị thơm ngon cho món ăn. Các loại gia vị cần chuẩn bị để ướp cá gồm có: muối, ớt, hạt mắc khén, hạt dổi…

Cá khi mua về rửa sạch, không đánh vảy (vì nếu đánh vảy thịt cá sẽ bị cháy trong quá trình gác bếp). Khi mổ cá bạn nên mổ từ phần lưng, bỏ đi những phần không cần thiết, hạn chế rửa cá qua nước nhiều lần vì sẽ khiến cá bị tanh và mất đi hương vị tự nhiên.

Bước 2: Tẩm Ướp Cá Gác Bếp

Đây là phần cốt lõi để làm nên hương vị thơm ngon cho món cá gác bếp. Đem cá đã sơ chế đi ướp cùng các loại gia vị đã được chuẩn bị. Rắc hạt mắc khén, hạt dổi đã được giã nhuyễn kèm các loại gia vị như muối, ớt, sát phía trong thân cá mặt cá.

Sau khi tẩm ướp gia vị để cá trong điều kiện thoáng mát khoảng 4 tới 5 giờ đồng hồ.

Bước 3: Sấy cá gác bếp

Khi cá đã thấm gia vị, bạn sẽ đem chúng móc lên xiên tre và đem đi sấy khô. Công đoạn này là bước cuối cùng, quyết định sự thành công của món ăn.

Trong quá trình sấy bạn nên chú ý để độ lửa, đảm bảo vừa đủ không quá lớn cũng không quá nhỏ để cá chín dần dần. Sau chừng 10 tiếng bạn sẽ có được thành phẩm cá gác bếp thơm ngon, chuẩn bị, an toàn.

Cách Sử Dụng Cá Gác Bếp

Thông thường khi bạn mua cá gác bếp về sẽ được bọc trong túi bóng kính hút chân không nên bảo quản cá gác bếp rất dễ. Khi mua về không ăn hết bạn để trong ngăn đá tủ lạnh để bảo quản cá gác bếp.

Cách ăn cá gác bếp bằng lò nướng, lò vi sóng

Cách này chỉ cần bạn lựa chọn thời gian và nhiệt độ vừa đủ để tránh miếng thịt bị khô cứng và cháy. Thời gian lý tưởng với lò vi sóng là 1-2 phút ở mức nhiệt trung bình. Còn lò nướng khoảng 5 phút ở nhiệt độ 120 độ C.

Cách ăn cá gác bếp bằng hấp cách thủy

Bạn chỉ việc cho miếng cá gác bếp vào nồi cách thủy như nấu như xôi. Đơn giản hơn là hấp cách thủy với nồi cơm điện, cách này sẽ làm thịt mềm hơn.

Cá Gác Bếp Chấm Với Gì Ngon?

Cá Gác Bếp Chấm Với Chẳm Chéo

Chẩm chéo hay chẳm chéo là gia vị cổ truyền của dân tộc Thái vùng Điện Biên, Tây Bắc. Chẩm chéo dùng chấm xôi, các món luộc, đồ nướng và các món rau sống. Nguyên liệu chính của món chấm này bao gồm ớt, muối, mắc khén, tỏi, hạt dổi, Gừng, Húng lủi, Rau thơm, Mùi tàu, Sả.

Đây là món nước chấm đặc trưng nhất và là món không thể thiếu trong mâm cơm ăn của dân tộc Thái.

Cá Gác Bếp Chấm Vớ Tương Ớt

Nếu không có chẩm chéo bạn có thể chấm với tương ớt cũng rất ngon. Bạn đổ một lượng tương ớt vừa đủ vào bát rồi vắt thêm một ít chanh vào chấm sẽ rất thơm và ngon.

Món ăn đặc biệt này ra đời và phổ biến trong cộng đồng người dân tộc thiểu số Cao Nguyên Đá. Xuất phát điểm là do xưa chưa có tủ lạnh, họ đi đánh bắt cá ở sông rồi bảo quản tự nhiên bằng cách treo lên gác bếp, cho cá khói để không bị phân hủy. Dần dần, để mùi vị thơm ngon họ pha chế thêm các gia vị trước khi sấy khô cá.