Viêm màng não là gì, có nguy hiểm không?

Bệnh viêm màng não có thể xảy ra ở mọi nơi, mọi lứa tuổi và thời điểm nào trong năm. Tuy nhiên, bệnh thường xảy ra đối với đối tượng là trẻ em trong mùa nắng nóng hoặc lúc chuyển giao mùa đặc biệt là mùa đông. Viêm màng não rất nguy hiểm đối với trẻ cần được phát hiện và điều trị kịp thời để ngăn ngừa tử vong hoặc để lại di chứng khó lường.

Bệnh viêm màng não là gì?

Viêm màng não là một bệnh nhiễm trùng màng bao phủ não và tủy sống. Bệnh do virus gây ra là chủ yếu. Tuy nhiên, bệnh cũng có thể gặp trong một số trường hợp, nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc nấm gây ra dẫn đến viêm màng não. Bệnh lây qua đường hô hấp nên rất dễ lây lan, cần có những biện pháp phòng tránh kịp thời.

Những biểu hiện của bệnh viêm màng não

Khi bị viêm màng não mới đầu thường có các biểu hiện: sốt, chán ăn, rối loạn tiêu hóa như tiêu chảy hoặc nôn, ho, chảy nước mũi… rất dễ nhầm lẫn với viêm nhiễm đường hô hấp thông thường, sốt virus… biểu hiện như:

• Co giật.
• Rối loạn ý thức
• Trẻ thường kêu đau đầu, nôn hoặc có biểu hiện liệt mặt, liệt hoặc giảm vận động ở chân, tay hoặc nửa người.
• Đối với trẻ sơ sinh: các dấu hiệu ban đầu thường không đặc hiệu và rất khó phân biệt với các bệnh nhiễm trùng khác ở trẻ sơ sinh, có thể không sốt hoặc có sốt và có kèm theo một trong các triệu chứng trên. Các biểu hiện thần kinh hay gặp: ngủ li bì, thóp phồng, co giật.

Viêm màng não có nguy hiểm không?

Viêm màng não là loại bệnh cần được điều trị cấp cứu kịp thời, nếu không có thể gây tử vong hay để lại những di chứng như: điếc, mù, động kinh, yếu liệt tay chân hoặc chậm phát triển tâm thần vận động…

Viêm màng não gồm 2 loại chính là viêm màng não nước trong và viêm màng não mủ:

• Viêm màng não nước trong: hay còn gọi là viêm màng não do virus gây ngoài ra còn một số ít trường hợp gây ra bởi nấm, hóa chất, ký sinh trùng, thuốc… Xét nghiệm chọc dịch não tủy cho thấy não tủy trong nên mới có tên gọi là viêm màng não nước trong. Viêm màng não nước trong ít xảy ra trường hợp tử vong. Trong điều trị, bác sĩ không dùng thuốc kháng sinh và cũng không có thuốc đặc hiệu cho virus gây bệnh. Người bệnh thường được chỉ định nghỉ ngơi, uống đủ nước, sử dụng thuốc giảm đau hạ sốt thông thường là có thể khỏi bệnh sau từ 7 đến 10 ngày.
• Viêm màng não mủ: do vi khuẩn gây ra là chủ yếu, dịch não tủy có màu đục như nước vo gạ, màu xám khói hoặc màu mủ tùy theo từng giai đoạn bệnh lý.

Bệnh viêm màng não có thời gian ủ bệnh dài mới bắt đầu biểu hiện ra những triệu chứng đầu tiên. Bệnh tiến triển rất nhanh và có thể làm người bệnh tử vong vì kiệt sức. Bởi khả năng chẩn đoán sai bệnh rất cao, dẫn đến điều trị sai hướng và làm tăng tính nguy hiểm của bệnh viêm màng não.

Các triệu chứng của viêm màng não rất dễ bị nhầm lẫn với cảm cúm thông thường, dẫn đến việc định hướng điều trị sai. Phần lớn người bệnh đều tự điều trị bằng các loại thuốc cảm cúm thông thường, khi bệnh không khỏi thì chuyển sang dùng kháng sinh liều nặng. Đây là một sai lầm khiến bệnh ngày càng tiến triển nhanh và nặng hơn.

Để chẩn đoán chính xác viêm màng não, các bác sĩ phải thực hiện chọc dịch não tủy, thực hiện các xét nghiệm sinh hóa và vi sinh. Tuy nhiên, các cơ sở y tế nhỏ lẻ ở địa phương không thể làm được việc này do trình độ hạn chế và thiếu cơ sở vật chất. Hơn nữa, việc dùng kháng sinh bừa bãi có thể làm cản trở quá trình xét nghiệm xác định nguyên nhân bệnh lý ở các bệnh viện tuyến trên.

Theo Ths.Bs Nguyễn Trung Cấp - Khoa Cấp cứu - Hồi sức, Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương cho biết: "bệnh viêm màng não xuất hiện rải rác quanh năm. Thời điểm này, số bệnh nhân nhập viện do viêm màng não vẫn có nhưng chưa tăng mạnh. Tuy nhiên, mùa của dịch viêm não đang vào, dự kiến số lượng bệnh thường tăng cao vào cuối tháng 6, 7 tới. Riêng khu vực miền Bắc chiếm tới gần 60% ca mắc bệnh viêm màng não của cả nước".

Hiện nay, tỉ lệ tử vong vì viêm màng não còn rất cao hoặc để lại nhiều di chứng, khuyết tật nếu không được điều trị kịp thời. Vì vậy, tất cả chúng ta hãy nâng cao hiểu biết, hãy ngăn ngừa và phòng chống viêm màng não ngay từ hôm nay.