Nhiều người không cảm thấy xa lạ gì khi nhắc tới hà thủ ô đỏ vì nó có công dụng nổi tiếng là làm đen tóc. Tuy nhiên đó chỉ là một trong rất nhiều công dụng khác nhau của loại cây này. Hà thủ ô đỏ là một vị thuốc quý có rất nhiều công dụng bổ dưỡng. Hà thủ ô đỏ còn được ví như một loại “Tiên dược” bởi những lợi ích của Hà thủ ô đỏ mang lại.
Cây hà thủ ô có hai loại là cây hà thủ ô đỏ và cây hà thủ ô trắng. Người bình thường nếu nhìn qua 2 loại này thì đặc điểm bên ngoài sẽ giống nhau. Nhưng với những người sành sỏi, chỉ nhìn qua họ sẽ phân biệt được ngay. Tên khoa học gọi chung của hà thủ ô là Polygonum multiflorum Thunb. Nhưng hà thủ ô trắng thuộc họ Thiên Lý (Asclepiadaceae) còn hà thủ ô đỏ thuộc họ Rau răm (Polygonaceae).
Hà thủ ô là loại thực vật thân mềm dây leo, quấn vào nhau, có hoa và quả. Rễ cây hà thủ ô sẽ phình to thành củ và đây cũng là bộ phận dùng để làm thuốc. Hà thủ ô phân bố rộng rãi ở nơi có khí hậu nhiệt đới, cận nhiệt đới tại châu Á. Riêng tại nước ta cây hà thủ ô phân bố nhiều ở các tỉnh miền núi Tây Bắc và trung du các tỉnh miền Trung và Tây Nguyên.
Dù là cây hà thủ nào đi nữa thì đều là vị thuốc quý để trị nhiều bệnh khác nhau. Vì thế được nhiều người săn lùng để bán lại cho các cửa hàng, đại lý dược liệu. Hà thủ ô đỏ là loại cây dây leo, sống lâu năm. Thân quấn, mọc xoắn vào nhau, mặt ngoài thân có màu xanh tía, nhẵn, có vân và có rễ phồng thành củ.
Thông tin sản phẩm
- Công dụng: Chữa bệnh thận suy, gan yếu, thần kinh suy nhược, sốt rét, thiếu máu, đau lưng mỏi gối, bệnh ngoài da. Mộng tinh, khí hư, đại tiện ra máu, táo bón. Uống lâu ngày làm đen rau tóc đối với người bạc sớm, đỡ khô và đỡ rụng.
- Cách dùng: Ngày uống 20g-40g dạng thuốc. Sắc hay bột uống, dùng riêng hoặc phối hợp với các vị thuốc khác.
Đặc điểm nhận biết của hà thủ ô đỏ
- Cây hà thủ ô trắng hay thủ ô đỏ đều có những tác dụng nhất định trong chữa bệnh. Tác dụng chung của hai vị thuốc này là giúp trẻ hoá, tăng sinh lý, làm đen tóc… Tuy nhiên với những căn bệnh chủ trị cụ thể, không thể hoán đổi hai loại này cho nhau. Đồng thời thủ ô đỏ cũng được ưa chuộng hơn vì chứa hàm lượng dược chất cao, đa dạng hơn.
- Nếu dựa vào đặc điểm bên ngoài rất khó phân biệt hà thủ ô trắng hay đỏ nếu không rành. Nhiều người trà trộn hai loại hà thủ ô lại với nhau để bán để thu lợi nhuận cao hơn. Sau đây là cách nhận biết thủ ô đỏ mời bạn tham khảo:
- Dựa vào củ hà thủ ô sẽ phân biệt rõ nhất: Củ hà thủ ô trắng có vỏ xám trắng, ruột củ màu trắng, hình dạng củ dài và thuôn. Ngược lại hà thủ ô đỏ ruột màu đỏ hồng còn vỏ màu nâu hơi đỏ. Chỉ có phần lõi mới màu trắng mà thôi, củ mập hơn.
- Thân cây hà thủ ô đỏ mềm không có lông. Còn hà thủ ô trắng thân mềm, có lông mịn và nhiều nhựa cây màu trắng sữa, quả 3 cạnh. Lá cây thủ ô trắng mọc đối nhau, lá hình bầu dục. Còn lá thủ ô đỏ có đầu nhọn, toàn lá hình tim, quả xếp ngang như sừng bò.
Tác dụng của hà thủ ô đỏ và một số bài thuốc phổ biến
Thủ ô đỏ từ lâu đã biết đến là dược liệu hỗ trợ điều trị nhiều căn bệnh khác nhau. Hà thủ ô đỏ có tác dụng gì bạn tham khảo thêm các bài thuốc và công dụng dưới đây.
Trị bệnh huyết áp cao, xơ cứng mạch máu, tinh trùng yếu
- Bài thuốc như sau: thủ ô đỏ 20g, kỷ tử 16g, tầm gửi dâu 16g, ngưu tất 16g. Đem tất cả rửa sạch rồi sắc chung, ngày uống 3 chén.
Trị cholesterol trong máu cao
- Bài thuốc: Lấy 900g tươi đem rang giòn, tán thành bột mịn. Mỗi ngày pha 2 lần uống, mỗi lần pha 15g bột hà thủ ô với nước ấm. Uống trong khoảng 1 tháng sẽ có kết quả.
Trị tóc bạc sớm, rụng tóc, táo bón
- Bài thuốc 1: 20g mỗi vị huyền sâm, địa hoàng, hà thủ ô đỏ. Đem sắc với ⅔ lít nước đến khi cạn còn một nửa thì tắt bếp. Chia ra uống ngày 3 lần.
- Bài thuốc 2: Cho các vị thuốc sau: 15g tần quy, 30g hoàng kỳ, 30g hà thủ ô , 30g sao tần thục địa. Cho tất cả ngâm chung với 1 lít rượu trắng. Ngâm sau nửa tháng có thể dùng được, mỗi ngày uống 2-3 lần, mỗi lần khoảng 15ml.
Điều trị tổn thương thần kinh
- Bài thuốc: Sắc 30g hà thủ ô đỏ đến khi nước cô đặc, thì lấy nước này chia làm 2 lần uống trong ngày. Uống liên tục trong 1 tháng sẽ thấy hiệu quả. Lấy nước đặc.
Thông đại tiểu tiện, huyết hư
- Tác dụng hà thủ ô đỏ còn rất nhiều như ức chế trực khuẩn lao, chống oxy hóa, tiểu ra máu…
Bộ phận dùng mang lại lợi ích của Hà thủ ô đỏ
- Người ta thường sử dụng rễ củ tròn hoặc hình thoi không nhất định của Hà thủ ô đỏ, đặc điểm có những sống lồi dọc theo củ. Củ dài 6 đến 16 cm, chỗ phình có đường kính 4 đến 8 cm. Đôi khi, có thể bắt gặp những củ dài đến 40 cm, đường kính có thể trên 10 cm.
- Mặt ngoài củ có màu nâu đỏ, mặt cắt của củ có màu hồng, có bột. Hà thủ ô đỏ có vị hơi đắng chát.
- Về thời điểm thu hoạch hà thủ ô đỏ là vào mùa thu, người ta đào lấy củ, rửa sạch, cắt bỏ rễ con, nếu to thì cần bổ nhỏ rồi phơi hoặc sấy khô.
Cách chế biến để đạt được lợi ích của hà thủ ô đỏ
Hà thủ ô đỏ được coi như một loại “Tiên dược” với sức khỏe con người. Tuy nhiên, để đạt được lợi ích của Hà thủ ô đỏ, phải tiến hành chế biến Hà thủ ô đỏ.
Lý do bởi vì trong hà thủ ô đỏ có hai nhóm hoạt chất chính là anthranoid có tác dụng tăng nhu động ruột, gây tiêu chảy. Nhóm chất thứ hai là tanin gây táo bón. Hai nhóm chất có tác dụng đối lập nên hà thủ ô đỏ phải qua quá trình chế biến để đạt được lợi ích của hà thủ ô đỏ như mong muốn.
Nếu quá trình chế biến không đạt yêu cầu, sẽ xuất hiện tình trạng vừa bị táo lại vừa bị lỏng phân. Vậy chế biến như thế nào để đạt được lợi ích của hà thủ ô đỏ. Có nhiều phương pháp để chế biến hà thủ ô đỏ được biến đến, sau đây là một trong những phương pháp đó.
Dùng củ hà thủ ô đỏ tươi có khối lượng từ 0.5 kg trở lên, rửa sạch và cắt khúc. Ngâm với nước vo gạo trong khoảng thời gian từ 24 đến 48 giờ để loại đi phần tanin, giảm tính chát của hà thủ ô, sau đó rửa lại với nước một lần nữa.
Bước tiếp theo là ninh chín hà thủ ô đỏ với nước đỗ đen xanh lòng theo tỷ lệ 1 kg hà thủ ô đỏ tươi với 100 – 200 g đỗ đen xanh lòng. Bước này sẽ làm tăng tác dụng của hà thủ ô đỏ. Tiến hành ninh trong thời gian từ 48 đến 72 giờ cho tới khi hà thủ ô đỏ chín ngậy, ít chát.
Sau đó vớt ra, bỏ lõi, thái lát. Tiếp tục thực hiện quy trình sấy, tẩm cho tới khi hết phần nước ninh hà thủ ô đỏ ở trên. Cuối cùng là sấy đến khô kiệt miếng hà thủ ô đỏ chế và tiến hành đóng gói kín. Đặc điểm của hà thủ ô đỏ chế là có màu nâu đen, có mùi thơm đặc trưng, nước pha có màu đỏ thơm, vị ngậy, hơi ngọt, hơi chát và gần như không đắng.
Lợi ích của hà thủ ô đỏ về mặt đông y
Y học cổ truyền sử dụng Hà thủ ô đỏ như một vị thuốc giúp bổ gan thận, bổ máu, thuốc dùng cho những trường hợp có râu tóc bạc sớm, đau mỏi ở lưng gối, di tinh, đại tiện ra huyết, ung nhọt, tràng nhạc, thần kinh suy nhược, sốt rét lâu ngày.
Để đạt được những lợi ích của hà thủ ô đỏ như trên, tiến hành sử dụng ngày 12 – 20 gam hà thủ ô đỏ dưới dạng thuốc sắc, rượu thuốc, lưu ý là dùng với Hà thủ ô đã chế biến.
Lợi ích của hà thủ ô đỏ theo y học hiện đại
Theo y học hiện đại, lợi ích của hà thủ ô đỏ chế mang đến với sức khỏe con người có thể kể đến như:
- Cũng giống như tác dụng được để cập đến trong y học cổ truyền, hà thủ ô đỏ có tác dụng ngăn sự bạc sớm của tóc, làm đen râu tóc. Tác dụng này bắt nguồn từ lợi ích của hà thủ ô đối với thận là bổ máu, bổ thận, từ đó cung cấp đủ dưỡng chất để nuôi dưỡng tóc, râu khiến râu tóc đen và óng mượt. Lưu ý, đây là phương pháp làm đen tóc hoàn toàn tự nhiên, do đó, thời gian bạn nhìn thấy rõ rệt tác dụng là từ 3 – 6 tháng, nếu hà thủ ô chế tốt thì khoảng 1 tháng là có thể thấy được tác dụng. Sự chăm sóc này là từ từ và bền vững, không giống như các loại thuốc nhuộm thông thường.
- Lợi ích của hà thủ ô đỏ tiếp theo có thể kể đến là làm đẹp da. Với hàm lượng chất chống oxy hóa cao trong hà thủ ô đã giúp dược liệu này có tác dụng tốt trong việc làm chậm lão hóa da, làm đẹp da, giúp da hồng hào săn chắc. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh tác dụng này như nghiên cứu của Xiang liu và cộng sự cũng đã thu được kết quả hà thủ ô đỏ có tác dụng làm chậm quá trình lão hóa da [2].
- Cao chiết hà thủ ô (mạnh nhất là cao cồn 50%) có tác dụng làm giảm cholesterol và triglycerid toàn phần trong khi vẫn duy trì hàm lượng HDL (cholesterol tốt) đã được chứng minh qua nghiên cứu của Yin-Ching Chang và cộng sự [3]. Từ tác dụng đó có thể bảo vệ thành mạch, ngăn ngừa xơ vữa động mạch.
- Hà thủ ô còn có tác dụng kích thích tăng tạo hồng cầu, hoạt huyết, giảm nguy cơ nhồi máu não, bảo vệ cơ tim. Sử dụng hà thủ ô đỏ dài ngày giúp ngủ tốt, ăn ngon, giảm mệt mỏi.
- Chứa hàm lượng lecithin khá lớn giúp tổng hợp acetylcholin là một chất dẫn truyền thần kinh cực kỳ quan trọng, do đó, lợi ích của hà thủ ô đỏ là giúp cho hệ thần kinh khỏe mạnh, dùng tốt đối với các bệnh về thần kinh như chấn thương thần kinh, suy nhược thần kinh,…
- Hà thủ ô còn có tác dụng bổ gan, bảo vệ gan, các stilben glycosid làm ức chế sự tăng men gan.
- Nhuận tràng là một trong những lợi ích của hà thủ ô mang lại. Nhờ thành phần anthranoid có tác dụng kích thích nhu động ruột co bóp, thích hợp trong các trường hợp đại tiện táo kết, tiêu hóa kém.
- Sử dụng hà thủ ô đỏ còn giúp tăng cường hệ thống miễn dịch, chống sự xâm nhiễm của vi khuẩn, virus.
- Ngoài ra, hà thủ ô đỏ còn có nhiều lợi ích khác như mạnh xương cốt, hỗ trợ điều trị huyết áp cao, gia tăng tuổi thọ,…
TVC giới thiệu Sản phẩm Triết Minh
Hà thủ ô là vị thuốc quý của phương Đông, trước đây dễ dàng tìm thấy tại nhiều vùng núi. Tuy nhiên hiện nay hà thủ ô càng ngày càng hiếm do tình trạng khai thác quá mức. Vì thế hà thủ ô, nhất là thủ ô đỏ khá quý hiếm. Để mua đúng sản phẩm này quý khách cần tìm địa chỉ cung cấp dược liệu uy tín. Để đảm bảo an toàn khi sử dụng.
Hiện Triết Minh là đơn vị cung cấp hà thủ ô đỏ sấy khô, nguồn nguyên liệu đảm bảo. Cam kết sản phẩm không sử dụng bất kỳ chất phụ gia, chất bảo quản hay tạo màu.
Thêm đánh giá