Cao Khô (Mỳ Gạo) Vạn Linh - OCOP 3 Sao Lạng Sơn

TVC giới thiệu Dẻo thơm cao khô Vạn Linh

Cao khô là cách người dân địa phương Lạng Sơn thường gọi mỳ khô. Đây là đặc sản của Lạng Sơn với hương thơm của gạo, vị dai, dễ ăn, dễ chế biến nhiều món. Sản phẩm cao khô Vạn Linh của Tổ hợp tác phụ nữ sản xuất Cao khô Vạn Linh, huyện Chi Lăng, tỉnh Lạng Sơn đã đạt chứng nhận OCOP 3 sao.

Ngày hè nắng, những làng làm cao khô tại Lạng Sơn lại nhộn nhịp, tất bật hơn hẳn. Cao khô tại Vạn Linh (Chi Lăng, Lạng Sơn) được làm bằng gạo bao thai hoặc gạo đoàn kết. Sau khi xay gạo thành bột mịn thì tráng bánh, bánh đã tráng được đem phơi nắng khô đều hai mặt.

Cao khô được chế biến phù hợp với thời tiết cũng như sở thích của khách hàng. Cụ thể, mùa hè cao khô thường được xào với rau bo khai; mùa đông thường dùng để nhúng lẩu. Các món này được hầu hết khách hàng yêu thích, lựa chọn thưởng thức. Sản phẩm đã đạt chứng nhận OCOP 3 sao.

Xây dựng nhãn hiệu tập thể - Khẳng định thương hiệu cao khô Vạn Linh

Cao khô là nguyên liệu chế biến món ăn được nhiều người ưa chuộng. Tuy nhiên, hầu hết các loại cao khô trên thị trường đều chưa có nhãn mác, vì vậy, người tiêu dùng khó phân biệt, khó chọn đúng loại mình cần. Chính vì vậy, để khẳng định chất lượng, thương hiệu cao khô Vạn Linh, huyện Chi Lăng đã và đang xây dựng nhãn hiệu tập thể đối với sản phẩm này.

Cao khô Vạn Linh được sản xuất từ các loại gạo: đoàn kết, bao thai do người dân bản địa tự sản xuất. Từ lâu, sản xuất cao khô đã trở thành nghề truyền thống của người dân nơi đây. Nếu như trước đây, các công đoạn sản xuất cao khô được làm thủ công thì những năm gần đây, nhiều hộ đã chủ động đầu tư trang thiết bị, máy móc như: máy nghiền, máy tráng, dàn phơi, hệ thống xử lý nước thải… do đó, năng suất được nâng lên, sản phẩm sản xuất ra nhiều, chất lượng ổn định. 

Đặc biệt, cao khô Vạn Linh có những đặc trưng là sợi cao trắng, dai, thơm, đậm vị ngọt bùi của gạo. Vì vậy, cao khô Vạn Linh ngày càng được ưa chuộng. Bà Đào Thu Hà, chuyên cung cấp cao khô Vạn Linh tại chợ Bờ sông, thành phố Lạng Sơn cho biết: Do sản phẩm chưa có nhãn mác, thương hiệu nên nhiều khi tôi nói cao khô Vạn Linh, người mua không tin. Mong rằng cao khô Vạn Linh sớm có nhãn mác để người tiêu dùng yên tâm sử dụng.

Với bà con dân tộc Nùng ở xã Vạn Linh, huyện Chi Lăng, tỉnh Lạng Sơn, thì mỳ khô (hay còn gọi là cao khô) được chế biến từ những hạt gạo địa phương, là món đặc sản luôn được đem ra đãi khách phương xa với niềm tự hào.

Nghề làm cao khô xuất hiện ở Vạn Linh từ bao giờ, người già nhất thôn cũng không tường tận. Nhưng, bà con khẳng định rằng, cách thức sản xuất cao khô vẫn nguyên như xưa: không sử dụng thêm phụ phẩm, hóa chất để thay đổi chất lượng sản phẩm.

Đặc sản cao khô tại xã Vạn Linh (Chi Lăng, Lạng Sơn) được làm bằng gạo bào thai hoặc gạo đoàn kết. Với hương thơm của gạo, vị dai, dễ ăn, dễ chế biến nhiều món. Có nhiều loại gạo làm được cao khô, nhưng theo kinh nghiệm của bà con ở đây, giống gạo Đoàn Kết làm cao là ngon nhất. Người nào làm cao cũng phải sành sỏi việc chọn gạo.

Sau khi xay gạo thành bột mịn thì tráng bánh, bánh đã tráng được đem phơi nắng khô đều hai mặt. Bánh phơi khô lại được ngâm vào nước ấm cùng một thìa mỡ để không dính vào nhau. Từ quá trình lựa chọn gạo đã phải rất kỹ lưỡng vì cao giòn quá hoặc dẻo quá đều không ngon, bánh tráng ra bóng mượt phụ thuộc vào công đoạn xay mịn bột, giờ có sự hỗ trợ của máy móc thì khoảng 3 ngày xong một mẻ cao khô.

Cao tấm chần xong sẽ được xếp thành chồng, rồi dùng một tấm ván rộng, to và nặng ép lên cho phẳng phiu trong 2 tiếng, sau đó gấp lại, hong gió qua 1 đêm rồi thái. Sợi cao tiếp tục được phơi cho khô hoàn toàn, bó lại thành từng bó, đóng bao bán ra thị trường.

Ngay cả khi đã chọn được gạo ngon, qua bàn tay những người thợ lành nghề, thì chất lượng của một mẻ cao thành phẩm còn phụ thuộc vào thời tiết. Nếu được ngày nắng ráo, cao phơi được khô sẽ ngon hơn. Gặp trúng ngày mưa, cao không phơi được sẽ mốc, nát. Theo kinh nghiệm của bà con, từ tháng 4 đến tháng 6 là thời gian thuận lợi nhất để làm cao khô. Gặp ngày mưa bất thường, hoặc phải sản xuất cho kịp đơn đặt hàng vào các tháng mùa mưa thì bà con chỉ có thể dùng than củi để hong cao. Cách làm này ít nhiều giảm mùi vị của cao khô Vạn Linh.

Bao năm qua, cao khô Vạn Linh được người dân Lạng Sơn và các vùng lân cận ưa chuộng. Nghề làm cao khô đã giúp không ít gia đình ở Vạn Linh xóa đói, thoát nghèo. Toàn xã có khoảng 90 hộ duy trì nghề truyền thống này với sản lượng hơn 40 tấn/tháng. Cao khô Vạn Linh đang là một trong những sản phẩm mũi nhọn được huyện Chi Lăng đầu tư phát triển.

Cao khô Vạn Linh (Lạng Sơn - Nỗ lực khẳng định thương hiệu

Nghề làm cao khô (hay còn gọi là cao khô) ở xã Vạn Linh huyện Chi Lăng (Lạng Sơn) đã có từ lâu đời. Nhưng cách thức sản xuất cao khô vẫn nguyên như xưa: không sử dụng thêm phụ phẩm, hóa chất để thay đổi chất lượng sản phẩm. Với bà con dân tộc Nùng xã Vạn Linh thì mỳ khô được chế biến từ những hạt gạo địa phương, là món đặc sản luôn được đem ra đãi khách phương xa với niềm tự hào. Nhờ cao khô mà nhiều gia đình đã thoát nghèo vươn lên làm giàu chính đáng.

Hiện xã Vạn Linh có hơn 100 hộ sản xuất cao khô trong đó tập trung chủ yếu ở thôn Phố Cũ và thôn Phố Mới. Với sản lượng khoảng hơn 1.000 tấn/năm, sản phẩm này được cung cấp đến nhiều thị trường trong và ngoài tỉnh.

Bí quyết quan trọng nhất để làm được một mẻ cao ngon là chọn được loại gạo thích hợp. Đó phải là loại gạo nấu lên dẻo thơm nhưng tơi cơm chứ không được dính nát”. Có nhiều loại gạo làm được cao khô, nhưng theo kinh nghiệm của bà con ở đây, giống gạo Đoàn Kết làm cao là ngon nhất. Người nào làm cao cũng phải sành sỏi việc chọn gạo.

Trước kia, khi mọi công đoạn đều làm bằng phương pháp thủ công, trung bình một mẻ cao khoảng 2 yến phải làm mất 2-3 ngày. Về sau, có máy tráng tự động, sản lượng có thể đạt cỡ 3-4 tạ/mẻ, nhưng thời gian thì vẫn không thay đổi. Gạo sàng sảy kĩ, vo đãi thật sạch, đem ngâm chừng 2 tiếng trước khi nghiền. Gạo nghiền càng kĩ, càng mịn thì sợi mỳ càng mượt mà, bóng bẩy, vậy nên, mỗi gia đình làm cao khô ở Vạn Linh đều đặt làm riêng một chiếc cối đá chứ không dùng cối nghiền công nghiệp.

Bột nghiền xong, tiếp tục ủ qua 1 đêm, lắng xuống, gạn nước bên trên, sau đó hòa bột với nước sạch rồi mới đem đi tráng. Theo bà Đỗ Thị Vẩn, từ khi vo gạo, ngâm gạo, rồi nghiền, mỗi công đoạn đều phải thay nước liên tục. Bột gạo sạch sẽ thì sợi mì mới đạt được độ trắng trong bắt mắt thực khách.

Bột gạo được tráng vào các khuôn kim loại bỏ vào nồi hơi cho chín rồi mới trải ra phên đem phơi. Trong quá trình tráng, phải lưu ý để tấm cao không quá dày, cũng không quá mỏng. Nhiệt độ là yếu tố quan trọng cần lưu ý. Nếu để lửa quá nhỏ sẽ ảnh hưởng đến chất lượng bánh. Lửa lớn quá thì hao than củi, làm tăng giá thành sản phẩm.

Hiện nay, có máy tráng tự động, việc tráng cao đã diễn ra nhanh hơn, cao đạt độ dày mỏng chuẩn xác hơn. Sau khi phơi khô, cao tấm tiếp tục được chần qua nước ấm cho mềm. Theo ông Lý Văn Sam, một người làm cao khô lâu năm, đây là công đoạn đòi hỏi kinh nghiệm nhiều nhất của người thợ làm cao: “Nhúng nước nóng vừa phải, cho mỡ xuống để nó không dính. Nóng quá thì cao bở ra. Nguội quá thì lại chưa đủ độ mềm”.

Hiện nay, huyện Chi Lăng đang quyết tâm đăng ký nhãn hiệu tập thể “Vạn Linh” cho sản phẩm cao khô để sản phẩm này có tên và khẳng định thương hiệu trên thị trường. Hiện tại Phòng Kinh tế - Hạ tầng huyện Chi Lăng đang gấp rút hoàn thiện quy trình sản xuất và hồ sơ đăng ký nhãn hiệu để gửi lên Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh thẩm định, trình UBND tỉnh đồng ý cho đăng ký nhãn hiệu tập thể đối với cao khô Vạn Linh. Ông Linh Văn Phúc, Trưởng phòng Kinh tế - Hạ tầng huyện Chi Lăng cho biết: Được cấp giấy chứng nhận nhãn hiệu tập thể sẽ như một giấy thông hành cho cao khô Vạn Linh có đủ điều kiện vươn ra các thị trường rộng lớn hơn. Không những thế còn tạo thu nhập ổn định cho người sản xuất. Xác định được như vậy, chúng tôi đã và đang đẩy nhanh tiến độ xây dựng nhãn hiệu tập thể. Phòng đang tích cực hoàn thiện hồ sơ, tuyên truyền Tổ liên kết sản xuất cao khô Vạn Linh và các hộ sản xuất trong xã thực hiện đúng các quy trình kỹ thuật, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm và chất lượng sản phẩm.

Trong quá trình xây dựng nhãn hiệu tập thể, các hộ sản xuất cao khô ở Vạn Linh đang từng bước nâng cao nhận thức về ý nghĩa, mục đích của việc xây dựng nhãn hiệu tập thể để từ đó đảm bảo quy trình sản xuất sạch, hợp vệ sinh, tạo ra sản phẩm chất lượng và uy tín với người tiêu dùng. Bà Hoàng Thị Sơn, Phó Chủ tịch UBND xã Vạn Linh cho biết: "2 năm gần đây, các hộ sản xuất cao khô trong xã tích cực đầu tư trang thiết bị, máy móc hiện đại vào quy trình sản xuất. Hiện, toàn xã có gần 100 máy nghiền bột sử dụng điện, 14 máy tráng bánh công suất cao. Hệ thống dàn phơi bánh, xử lý nước thải sản xuất cũng được đầu tư, nâng cấp để hợp vệ sinh và giảm sức lao động hơn".

Nhãn hiệu đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế, giúp người tiêu dùng có thể nhận biết chính xác được sản phẩm, tạo lợi thế cạnh tranh trên thị trường. Cao khô Vạn Linh được cấp nhãn hiệu tập thể thì trong tương lai không xa, tài sản trí tuệ này không chỉ khuếch trương cho sản phẩm của một vùng mà còn tăng cường bảo vệ lợi ích cho người sản xuất, mở rộng thị trường tiêu thụ.

Bao năm qua, cao khô Vạn Linh được người dân Lạng Sơn và các vùng lân cận ưa chuộng. Nghề làm cao khô đã giúp không ít gia đình ở Vạn Linh xóa đói, thoát nghèo. Toàn xã có khoảng 100 hộ duy trì nghề truyền thống này với sản lượng hơn 40 tấn/tháng. Cao khô Vạn Linh đang là một trong những sản phẩm mũi nhọn được huyện Chi Lăng đầu tư phát triển.

Công ty Chúng tôi Cam kết bán hàng 100% chính hãng, đúng giá, đúng chất lượng sản phẩm, dịch vụ đã công bố trong gian hàng:

✔ Quý khách mua hàng được kiểm tra trước khi thanh toá

✔ Được đổi trả nếu hàng bị lỗi hỏng không đặt yêu cầu do vận chuyển.

✔ Quý khách mua hàng thanh toán theo hình thức:nhận hàng và gửi tiền cho người Ship hàng!

✔ Thời gian giao hàng: Đơn mua lẻ phụ thuộc vào đơn vị ViettelPost. Đơn mua Sỉ Chúng tôi sẽ thuê xe chuyên chở tận nơi nhận!

✔ Quý khách mua hàng bấm nút: Đặt Mua sau đó điền đầy đủ thông tin và ghi chú thời gian có thể nhận hàng.

✔ Công ty chúng tôi sẽ trực tiếp gửi hàng về địa chỉ Quý khách yêu cầu.

✔ Đơn cần Gấp trong phần Đặt Mua ghi chú: Gửi Grab và Quý khách tự trả phần phí này.

✔ Quý khách đặt đơn không cần đăng ký thành viên.